PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ

Pdrgrup Canlı Online Slayt Arşivinde Bulunmaktasınız. Hertürlü slaytı ve sunumu online izleyebilir ve indirebilirsiniz...


PROBLEM ÇÖZMEK YÖNETİCİNİN

TEMEL GÖREVİDİR.

PROBLEM ÇÖZME SÜRECİNDE;

TEK BİR YOL DEĞİL, EN İYİ BİR YOL VARDIR.

HEDEFE ULAŞMAK İÇİN ALTERNATİF YOL YOK

İSE PROBLEM YOKTUR.

ÇÖZÜM;

ENGELLERİ ORTADAN

KALDIRMAK, HEDEFE ULAŞMAKTIR.

PROBLEM ÇÖZMENİN DAYANAKLARI




1-Geleneksel yöntem: Çözümü geçmişte arayanlar.

AVANTAJLARI:

 Denenmiş olması

 Ucuz olması

 Alt yapısının hazır olması

DEZAVANTAJLARI:

 Şartlara uymayabilir.

 Verimsiz olabilir.

 Yenileşmeye engel olur.




 Zaman kaybına neden olur.

Bu yöntem, gerekli ama tek başına yeterli değildir.







2-Kişisel deneyimler: Ben böyle yaparak başarılı oldum, herkes böyle yapmalı şeklindeki genellemeler, her zaman olumlu sonuç vermeyebilir.

Tümevarım; Parçadan bütüne doğru yapılan genellemedir.

AVANTAJLARI:

 Pratik olması

 Yaşanılmış olması

DEZAVANTAJLARI:

Yanılma payı, örnekleme hatasının olması.

 Bilimsel çalışmalarda Tümevarım tek başına kullanılmaz.




3-Uzmanlara dayalı problem çözenler: Konuyu uzmanlarına sorarak onların önerilerini uygularlar.

 Tümdengelim: Bütünden parçaya doğru yapılan genellemedir.

 Bilimde mutlak doğru yoktur. Uzmanlar arasında görüş farklılıkları vardır.

 Bu yöntemde tek başına yeterli değildir.

Problem çözümünde bu üç yöntemden de faydalanılmalıdır.

BİLİMSEL PROBLEM ÇÖZME SÜRECİ

Problem çözmeye başlamadan önceki sorgulama (kendimize)

1-Gerçek ile beklenti arasında fark var mı?

Hayır cevabınız ise problem yok

Evet cevabınız ise iki numaralı soru

2-Bu fark rahatsızlık veriyor mu?

Hayır cevabınız ise problem yok

Evet cevabınız ise üç numaralı soru

3-Etki alanınızda mı?

Evet cevabınız ise problemi çözmeye başlayın

Hayır cevabınız ise yetkili ile görüşün.

Tüm soruları EVET diyorsak problem süreci başlamış demektir. Problem çözme sürecinde problemin tanımlanması ve veri toplama aşamasında 5N+1K kuralı uygulanabilir. Bunu açacak olur isek:

Niçin?

Nerede?

Nasıl? + Kim? 5N+1K

Ne zaman?

Ne kadar?

Sorularını sıra ile problem üzerine uygulamamız gerekir.

Problem çözmede sorular cevap odaklı değil, soru sorma odaklı olmalıdır. Doğru sorular sorularak, doğru cevaplar alınmalıdır. Soru sorma veri toplama sürecidir. Bilgiye ulaşmada ve problemi anlamada doğru sorular sorularak teşhis konmalıdır. Örnek: bir doktorun hastasına sorular sorarak doğru teşhisi koyması gibidir.

Yanlış teşhis hastayı öldürür.

Problemlerin çözümünde başarısızlık;

Problemleri çözmek karışık bir süreçtir ve bizler bu sürecin her bir aşamasında gerektiği kadar etkili olamayabiliriz. Bunun sonuçlarını şu şekilde özetleyebiliriz.

 Metodik çalışmamak

 Yeterli istek ve kararlılığa sahip olmamak

 Problemi yanlış tanımlamak

 Gereken teknik ve yeteneklerden mahrum olmak






 Teknikleri etkili bir şekilde kullanamamak

  Yanlış bir teknik kullanmak

  Yetersiz yada doğru olmayan bilgi

  Yaratıcı ve çözümleyici zihinsel yetenekleri koordine edememek

  Çözümü ekli bir şekilde uygulamaya sokamamak

  Yukarıdaki engeller dışında çözüm önünde duran bir çok gizli faktörde vardır.







 Teknikleri etkili bir şekilde kullanamamak

 Yanlış bir teknik kullanmak

 Yetersiz yada doğru olmayan bilgi

 Yaratıcı ve çözümleyici zihinsel yetenekleri koordine edememek

 Çözümü ekli bir şekilde uygulamaya sokamamak

 Yukarıdaki engeller dışında çözüm önünde duran bir çok gizli faktörde vardır.

Organizasyonlarda Problem Çözme Aşamalarında Kullanılacak Kalite Geliştirme Araçları




BAŞLANGIÇ

FAALİYET

FAALİYET

BİTİŞ

KARAR

EVET

HAYIR

Akış Şeması







Öğrenci okula geldi

mi ?




Geç kaldı

mı?




İdareye bildirdi

mi?




Sınıfa bildirdi mi?




Gecikme idareye bildiril di

mi?




Gelmedi




Okula

geldi




Kayda geçildi,

geç kağıdı verildi.




Gecikme idareye bildirilmedi.

HAYIR

EVET

HAYIR

EVET

EVET

EVET

HAYIR

Akış Şeması

Okul Çevresi

Öğretmenler

Aileler

Grup arkadaşları




Mümkün olan en yüksek öğrenci başarısı

Işık

Isı

Çekicilik

Dersler

Ekstra Yardım

Sınavlar

Öğrenci İle İlişkiler

Ödevler

Destek




Destek

Ev

Çalışma Ortamı

Toplantılar

Çalışmaya Destek

Balık Kılçığı Şeması




Vakit çizelgesi

Kantin




Öğretmen desteği eksikliği







Kötü ders verme




Kütüphane
















Şikâyet Oranları

Şikâyet Konuları

Pareto Diyagramı

20

40

60

80

Yüzde Oranı

%70




%6

%5

%4


%15

Pareto Diyagramı

0

PUKÖ Çevrimi

P: NE yapmak gerektiğini ve NASIL yapılacağını belirle.

U: Plânı ve ölçüm araçlarını uygula.

K: Sonuçları değerlendirmek ve varsa sapma nedenlerini anlamak.

Ö: İyileştirmeyi kararlı hâle getirmek ve yeni çalışma kurallarını düzenlemek.

PUKÖ ÇEVRİMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ ŞUNLARDIR

1. Katılımcı yönetim tarzıdır.(Tüm çalışanlar katılır.)

2. Fonksiyonlar arası faaliyetleri geliştirir.

3. “İlk defada doğru yap.” ilkesi geçerlidir.

4.Kalite ve malîyet kriterlerine dönüktür.

0

10




Ön Test Sonuçları

Öğrenci Sayısı

HİSTOGRAMLAR

EDWARD DE BOMD’ un 6 Şapkalı Düşünme Tekniği

Renklerine göre her şapkaya farklı değerler ve bakış açıları yüklenmiştir. Şapkayı takan kişi o şapkanın yüklediği bakış açısı ve değerler ile olaylara bakarak karar verir.

BEYAZ: Saflık,temizlik, masumiyet, kişisel yorum yapmadan objektif yaklaşım veriler ile konuşma değerleri yüklenmiştir. Örneğin: Bu yıl fire oranı %5, bu ay müşteri şikâyetinin %1 düzeyinde olduğunun söylenmesi .

KIRMIZI: Şehvet, sinir, öfke duygularını yükler. Nedenini bilmeden, bence bu çözüm fire oranını düşürecek diye ifade kullanır. Sezgileriyle bunu ifade eder. Olaylara olumlu veya olumsuz yaklaşabilir.

SARI: Kışkırtıcı, haberci, güneş: Güneş, umut demektir. Bir şeyin olumlu taraflarını düşünür. Geçen yıl bunları yaptık sonuç olumlu oldu şeklinde bir ifade kullanılır.

SİYAH: Kötümser

YEŞİL: Ferahlık,doğanın kendisi. Doğa yaratıcılık ve üreticiliğin simgesidir. ‘’Tamam bunları yaptık ama daha yapabileceğimiz şunlar var.’’ şeklinde bir anlayışın ifadesidir.

MAVİ: Gökyüzü, olayları tepeden bakan, ne zaman hangi şapkanın takılmasında, karar mekanizmasını işleten bir düşünce imajı yüklenmiştir.

BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ

Beyin fırtınası 1930 yıllarından beri uygulanan bir tekniktir. Her insan sorunlar karşısında farklı düşüncelere sahiptir. Ancak insanlar düşüncelerini; ön yargıyla karşılanacağı, küçük görülme endişesi, söz hakkı sınırlaması ve eleştiriler endişesiyle söyleyemezler.

BEYİN FIRTINASININ KURALLARI

1-Toplantıya katılan her kişiye eşit söz hakkı verilmeli.

2- Zaman sınırlandırılması olmamalı.

3-Konuşmacıya müdahale edilmemelidir.

4-Konuşmacılar eleştirilmemelidir.

5-Değerlendirme yapılamaz.

6-Sırasıyla söz alınır. Sırası geldiğinde söyleyeceği olmayan pas geçer.

7-Konuşmacı söz aldığında sadece bir öneride bulunabilir.

8-Herkes pas geçinceye kadar devam edilir.

9-Pas geçenler çoğaldıktan sonra sıra takip edilmeden söz verilebilir.

Beyin fırtınasından amaç çok sayıda fikir üretmektir.

YATAY DÜŞÜNME

Bir elek, değerlendirme ölçütleri olarak düşünülürse elekten geçenler uygun çözüm önerileridir ve bir havuzda toplanır. Beyin fırtınasında nitelik değil, nicelik önemlidir. Öncelikli amaç fikir sayısı kaliteli değil, sayısının arıtılarak eleğin doldurulmasıdır. Beyin fırtınası tekniğinde yeşil şapka kullanılır.

Beyin fırtınası düşey geçişten yatay geçiş sağlayan bir tekniktir. Her çözüm önerisi dikey düşünmedir. Her öneri değerlendirilir. Değerlendirme sonucu olumsuz olabilir

Konunun saptanması

Kuralların ve yönetimin açıklanması

Fikirlerin toplanması ve yazılması

Kişisel yaratıcılık safhası

Uyguluma

Fikirlerin değerlendirilmesi

Fikirlerin düzenlenmesi

BEYİN FIRTINASI ÖRNEĞİ

BEYİN FIRTINASININ KULLANILACAĞI YERLER

1- Bir problemin belirlenmesinde

2-Bir problemin olası nedenlerinin ortaya çıkarılmasında

3- Bir problemin olası çözümlerinin belirlenmesinde

4- Olası problemler için önlemlerin belirlenmesinde.

FİKİR ÜRETİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

1-Sınıflandırma

a)-Benzer konular aynı başlıkta toplanır.

b)-Etki ve ilgi alanına göre sınıflandırılır.

c)-Grup çalışması

Birden fazla katılımcının grup oluşturarak önerileri değerlendirilmesidir. Beyin fırtınasında üretilen fikirler aynı toplantıda değerlendirilmez.Kılçığı adı verilen diyagrama işlenir.

d)-Oylama

Bir insanın seçenekler konusunda oy kullanması için problemin ayrıntısı hakkında fikir sahibi olması gerekir.

e)-Neden sonuç diyagramı

Bir probleme ait olası nedenleri tanımlama amacıyla kullanılır.

2- Problemi etkileyen ana nedenler

Süreci etkileyen ana nedenler ortaya konur. Sürekli neden diye sorularak ilgili yere yazılır. Her bir neden için ‘’neden?’’ sorusu sorularak alt nedenler tanımlanır. Sonuçlar balık




KALİTE ÇEMBERİ

Kalite çemberleri, bir problem çözme tekniği olarak geliştirilmiş ve amacı, bir kurumdaki malîyetleri azaltarak verimi artırmaktır. Bunun yanı sıra kurum içi verimin, motivasyonun, iş tahmininin ve çalışanlar arası iletişimin artırılması ve geliştirilmesi gibi hedefleri de vardır. Kalite çemberlerinde aynı iş ortamından bir ilâ on iki arası değişen sayıda eleman bir araya gelerek kendi işleri ile ilgili problemleri çözmeye çalışırlar. Toplantılar haftalık ve aylık olarak düzenlenir ve bir iki saat arasında bir zaman diliminde gerçekleştirilir. Çember lideri kullanılacak yöntemler konusunda uzman olmalıdır.