ÇOKLU ORTAM UYGULAMALARI ve Öğrenme

Dr. Soner YILDIRIM

ÇOKLU ORTAM UYGULAMALARI

ve ÖĞRENME

Dr. Soner YILDIRIM

Öğretim - Öğrenme

Öğretmen

Öğrenci

Medya

Mesaj

Metod

Dr. Soner YILDIRIM

Kelimeler

Diagramlar

Haritalar

Resimler

Slaytlar

Filimler

Modeller

Nesneler

Gerçek Yaşantı

SOYUT

SOMUT

Öğrenme Yaşantıları ve Medya

Dr. Soner YILDIRIM

1%

2%

4%

10%

83%

TATMA

DOKUNMA

KOKLAMA

DUYMA

GÖRME

ÖĞRENME

ÖĞRENDİKLERİMİZİN ...

Dr. Soner YILDIRIM

10%

20%

30%

50%

70%

90%

OKUMA

DUYMA

GÖRME

DUYMA ve GÖRME

SÖYLEME

YAPMA

Akılda Tutma

Akılda Kalan Öğrenmelerin...

Dr. Soner YILDIRIM

ORTAK YAŞANTI

Öğretmenin yaşantısı

Öğrencinin Yaşantısı

Ö

Ğ

R

E

N

M

E

Ortak Yaşantı

Dr. Soner YILDIRIM

Görsel Tasarım

Dr. Soner YILDIRIM

Çizgi düz, eğik, noktalı veya kesik kesik olabilir ve ilgi çekme ve yönlendirme amaçlı kullanılırlar.

Şekil iki boyutlu bir biçimdir ve özel veya genel olabilir.

Desen kaba, ince, düz v.b. olabilir.

Renk görünümünüzün dikkat çekme ve iletişim özelliklerini önemli ölçüde güçlendirir.

Genel İlkeler

Dr. Soner YILDIRIM

Çizgi:

Çizgi dikkati bir yol boyunca sürükleyen veya bir noktaya çeken tek boyutlu bir yapıdır.




İşlem, yön ve hareket gösterir,

Şekilleri ayırma ve birleştirme işlerini yapar,

Üzerine kurgu yapılabilecek temel yapı taşlarıdır.




Yatay çizgiler ➔ durgunluk hissi verir.

Dikey çizgiler ➔ güç gösterir, yukarı bakma hissi verir.

Köşegen çizgiler ➔ kuvvetli biçimde hareket ve dinamizm hissi verir.

Dr. Soner YILDIRIM

B

1




2




3

A

ÖRNEK:Yatay Çizgi

Dr. Soner YILDIRIM

Öğretim Tasarımı Teorisi

Sistemler Teorisi

Öğretim Teorisi

ÖğrenmeTeorisi

İletişim Teorisi

ÖRNEK:Dikey Çizgi

Dr. Soner YILDIRIM

Öğretim SistemleriTasarımı Süreci...

ÖRNEK: Köşegen Çizgi

Analiz

Tasarım

Değerlendirme

Uygulama

Geliştirme

Dr. Soner YILDIRIM

Şekil:

Kendine bağlanan bir çizgi bir şekil oluşturur. Şekiller iki boyutludur ve bir nesnenin dış çizgilerini gösterebilir.

•

Şekiller anlamlı bir bütün oluşturmak için bir araya gelebilir. Bazı şekiller sadece silueti ile kendini oluşturur (örneğin elma, kalp). Diğerleri ise geometrik veya amorf olarak gruplandırılabilir.

Dr. Soner YILDIRIM

ÖRNEK: Şekil

Dr. Soner YILDIRIM

Desen:

Pekçok görünüm, çizgi ve şekiller dahil iki boyutludur.

Desen kullanılarak üçüncü bir boyut eklenebilir.

Desen üç boyutlu cisim ve materyallerin bir özelliğidir. Dokunma hissini uyararak konuyla ilgili daha yalın bir fikir verir.

Desen önem fikri vermek, ayırmak veya bütünleştirmek amaçlı kullanılabilir.

Dr. Soner YILDIRIM

ÖRNEK: Desen

Dr. Soner YILDIRIM

Renk:

Uygun renk seçimleri; görsel tasarımları geliştirir ve ayrı bir hava/önem kazandırır, dikkat uyarır ve görsel etki yapar.




Renk kullanımının başka etkileri ise:




(1) gerçek renkler seçerek görüntünün

gerçekliğini arttırmak

(2) eşitlik ve farklılıkları vurgulamak

(3) önemli veya ayrıntı bilgileri vurgulamak

(4) istenilen duygusal etkiyi yaratmak

Dr. Soner YILDIRIM

Renk:

Dr. Soner YILDIRIM

OKUNAKLI

OKUNAKLI

Dr. Soner YILDIRIM

OKUNAKLI

Dr. Soner YILDIRIM

OKUNAKLI

Dr. Soner YILDIRIM

Bütünlük

Bütünlük bir görünümü oluşturun bileşenlerin birbiriyle ilişkisidir. Sadece yazılı içeriği değil görsel sunumu da ilgilendirir.




Bütünlük konuları, renkleri, şekilleri, çizgi tipi ve yönünü, ilişkili ve tekrar ederek sağlanabilir.




Sıkça yapılan hatalardan biri, bir alana çok fazla şey sığdırmaktır. Anlatmak istediğinizi anlatmaya yaramayan her türlü bilgiyi elimine edin.

Dr. Soner YILDIRIM

BAKANLIK

ÜNİVERSİTELER

SANAYİ

BT KOORDİNATÖRLERİ

ÖĞRENCİLER

OKUL PERSONELİ

TOPLUM

ÖRNEK: Bütünlük

Dr. Soner YILDIRIM

BAKANLIK

ÜNİVERSİTELER

SANAYİ

BT KOORDİNATÖRLERİ

ÖĞRENCİLER

OKUL PERSONELİ

TOPLUM

ÖRNEK: Bütünlük

Dr. Soner YILDIRIM

BAKANLIK

ÜNİVERSİTELER

SANAYİ

BT KOORDİNATÖRLERİ

ÖĞRENCİLER

OKUL PERSONELİ

TOPLUM

ÖRNEK: Bütünlük

Hizmet-İçi Eğitim Planı

Dr. Soner YILDIRIM




Bir sunum ekranındaki bileşenler dikey ve yatay

eksen dikkate alınarak eşit ağırlıkta dağıtılırsa,

izleyicide denge ve eşitlik hissi uyandırır.




Tasarım her iki alanda da tekrarlandığında,

denge simetrik veya formal olacaktır. Ancak;

birçok durumda gözün bilgiyi anında

yakalayabilmesi için asimetrik veya informal

tasarımlar amaçlayabilirsiniz.

Denge:

Dr. Soner YILDIRIM

ÖRNEK: Denge
ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN BAZI FAKTÖRLER

ÖĞRENME

DIŞ ETKENLER

ÖĞRETİM MATERYALLERİ

EĞİTİM ORTAMI

ARAÇ

GEREÇLER

Dr. Soner YILDIRIM

ÖRNEK: Denge
ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN BAZI FAKTÖRLER

ÖĞRENME

DIŞ ETKENLER

ÖĞRETİM MATERYALLERİ

EĞİTİM ORTAMI

ARAÇ

GEREÇLER

Dr. Soner YILDIRIM

Sıralama

Akışın görsel ve yazılı elemanları, izleyicinin dikkatini önemli ayrıntı ve kuramlara yönlendirecek şekilde sıralanmalıdır. Çizgi, alan ve biçim ayarlama, yapmanız gereken en önemli bileşenlerdir.

İp Uçları

Tanıdık geometrik şekiller izleyicilerin çoğunun aşina olduğu cisimler olduğu için, üzerine çalışılabilecek en iyi şablonları temsil eder.

Alfabedeki C, O, S, Z, L, T, ve U harflerini oluşturan dizilimler sunumun altında yatan fikri sembolize etmek için kullanılır.

Dr. Soner YILDIRIM

ÖRNEK: Sıralama

Dr. Soner YILDIRIM

ÖRNEK: Sıralama

Dr. Soner YILDIRIM

Etkileşim

Bazı görsel materyaller kullanıcıya etkileşim imkanı sunar. Örneğin doğru cevabı içeren cevap kartları, öğrenci tarafından ilgili alana sürüklenebilir.

Dr. Soner YILDIRIM

Eğitimsel Amaçlı Bilgi

Dr. Soner YILDIRIM

Görsel objeleri fikirlere örnek sağlamak için mümkün olduğunca çok kullanın.




Her bir görsel objede tek bir kavram sunun.

Karmaşık görsel objeleri basitleştirin veya adım adım tekrar oluşturun.




Her görsel obje için metni minimum seviyeye indirin. En fazla 6 satır ve her bir satır için de en fazla 6 kelime kullanın.

Genel İlkeler

Dr. Soner YILDIRIM

Bu objeler ne çok soyut ne de çok gerçekçi olmalıdır. Aşina olunmayan objelerin büyüklüğünü göstermek için bir ölçek kullanın.




Rahatsız edici arkaalan (zemin) kullanmayınız.Eğer derinlik hissi yaratmak önemli ise, ön zeminde başka bir obje kullanarak bunu sağlayınız. Görsel objeyi ikiye bölecek yatay çizgiler kullanmaktan kaçınınız.




Bilgiyi sunmak için grafikler kullanınız.




Kalın ve düzgün yazı tipini tercih ediniz.

Grafik/Resim Objeleri

Dr. Soner YILDIRIM

Metin Objeleri

Aynı görüntüde farklı yazı tipleri kullanmayınız.




Bir noktaya dikkat çekmek için yan, kalın, renkli, ve altı çizili yazı tipini tercih edin.




Sadece gerektiğinde büyük harf kullanınız.




Başlığı görüntünün ortasına yerleştiriniz.




Anahtar kelimeler içeren kısa, öz, anlamlı ve tanımlayıcı başlıklar kullanınız.




Satırlar arasındaki boşluk, kelime yüksekliğinin 1/2’si kadar olmalıdır.

Dr. Soner YILDIRIM

Renk

Önemli objelere dikkat çekmek için bu objelerde en parlak ve açık renkleri kullanınız.




Metinlerde ve resimlerde zemin rengine zıt bir renk kullanınız.




Birden çok görsel objede tutarlı zemin rengi kullanınız (hepsinde renk aynı olsun).




Bir görsel objedeki renk miktarını sınırlayınız.

Dr. Soner YILDIRIM

Yapı

Görsellik mümkün olan en basit şekilde olsun; aşırı detaylardan kaçınınız.




Sayfa görüntüsünün dengeli olduğundan emin olunuz.




Tepegöz asetatları ve slaytlar için yatay format kullanınız.




Görsel objeler okunabilir olsun; eğer kullanıcı okuyamıyorsa, o malzemeyi kullanmayın.




Düzgün bir yapı kullanınız (dengeli, sıralı, ve sola-yanaşık).

Dr. Soner YILDIRIM

Bilgisayar Ekranının Tasarlanması

Dr. Soner YILDIRIM

Başlıklar

Kısa, özlü ve anlamlı başlıklar kullanınız. Gereksiz kelimelerden kaçınınız.




Başlıkları ekranın en üst kısmında ortaya veya sol tarafa yerleştiriniz.




Kelimeleri tam heceleri ile yazınız; kısaltma kullanmayınız.




Başlıkta görünen ekranın amacını veya içeriğini tanımlayınız.




Başlığı kalın harflerle yazınız. Başlığı üç satır ile sınırlayınız. Başlıkla metin arasında en az bir boşluk bırakınız.




Dr. Soner YILDIRIM

Yönlendirmeler

Kısa cümleler kullanınız (Yedi kelimeden fazla olmasın).




Adım-adım yönlendirme veriniz.




Ciddi uyarılar dışındaki yönlendirmeleri olumlu cümlelerle veriniz.




Yönlendirmeleri kullanıcıya, izleyiciye seslenerek veriniz.




Yönlendirmelerde anlaşılır kelimeler kullanınız. Zorunlu değilse teknik terimler ve kısaltmalar kullanmayınız.

Dr. Soner YILDIRIM

Metin




Basit ve anlaşılır cümleler yazınız.

Okunurluğu artırmak için hem büyük hem de küçük harfleri kullanınız.




Mümkün olduğu kadar, her ekranda sadece bir paragraf kullanmaya çalışınız. Ekranın ilerlemesini kullanıcı kontrolüne bırakınız.




Paragraflar arasında çift boşluk bırakınız.




Metinleri sola dayalı yazınız.




Satır sonunda bölünmüş kelimeler kullanmamaya çalışınız.

Dr. Soner YILDIRIM

Öne Çıkartma

Öne çıkartma teknikleri; dikkatleri kelimelere, metinlere veya grafiklere çekerler ve renkli, büyük, altı çizili, kutu içine alınmış, kesme işaretli, yanıp sönen veya parlak (belki de en dikkat çeken türdür), ters renkte ve farklı fare göstergesi olan nesneleri ifade ederler.

Dr. Soner YILDIRIM

“sıcak” renkleri kullanmaktan kaçınınız.




Kullanıcının aksiyonuna ihtiyaç olduğu yerlerde ses kullanınız.




Öne çıkartma tekniklerini kısıtlı kullanınız. Aksi takdirde, içeriğin önemini yitirmesine neden olabilirsiniz.




Aynı ekranda farklı iki yerde yanıp sönen veya parlak nesneleri kullanmaktan kaçınınız.

Öne Çıkartma

Dr. Soner YILDIRIM

Grafikler

Aşırı detay ve gerçekçilikten kaçınınız.




Karmaşık grafikleri küçük parçalara bölünüz.




Grafikleri ilişkili metinle beraber sununuz.




Önemli noktalara dikkat çekmek için farklı renkler kullanınız.




Tek bir ekranda kullandığınız renk sayısını sınırlandırınız.




Etkili renk kombinasyonları kullanınız.